Coraz większa ilość producentów decyduje się na późno październikowy oraz listopadowy wysiew pszenicy ozimej. Powodem takiego stanu rzeczy najczęściej są niekorzystne warunki pogodowe. Duży wpływ ma również plan zasiewów w gospodarstwie, gdyż pszenica ozima niejednokrotnie stanowi roślinę następczą po kukurydzy oraz burakach cukrowych. W 2020 roku w zależności od województwa udział zasiewów późno jesiennych wyniósł od 6 do 50 % (Wykres 1.).
W Polsce optymalne termin siewu pszenicy ozimej kształtują się następująco:
-
rejon północno-wschodni i wschodni – od 15 do 25 września,
-
rejon centralny i południowo-wschodni – od 20 do 30 września,
-
rejon północno-zachodni i zachodni – od 20 września do 5 października,
-
region Dolnego Śląska i Opolszczyzny – od 25 września do 10 października.
Jak wiadomo, każde opóźnienie w siewie oddziałuje negatywnie na wysokość plonu.
Przestrzegajmy zatem kilku podstawowych reguł, aby ograniczyć straty związane z późnymi siewami:
-
Odpowiednia norma wysiewu
Im późniejszy siew, tym norma powinna być większa. O jaką ilość zwiększyć wysiew? Wszystko zależy od warunków pogodowych, terminu siewu, odmiany oraz stanowiska. Nie należy jednak przekraczać normy 450 ziaren/m2.
Należy pamiętać również o szybkim podaniu wiosennej dawki azotu, aby roślina mogła nadrobić braki w ilości źdźbeł kłosonośnych. -
Głębokość siewu
Głębokość siewu jest jednym z kluczowych elementów w agrotechnice pszenicy ozimej. Zbyt płytki wysiew może powodować narażenie węzła krzewienia na niekorzystne działanie mrozu. Z drugiej strony nadto głęboki siew wpływa na jakość wschodów oraz ich opóźnienie. Co bezpośrednio wpływa na obniżenie tempa wzrostu roślin i ograniczenie krzewienia się pszenicy ozimej. Najbardziej optymalna głębokość siewu zbóż to 2–3 cm.
-
Wybór odpowiedniej odmiany
Obecnie na rynku jest bardzo duża ilość odmian pszenicy ozimej. Różnią się one między sobą wieloma cechami: plonem, zimotrwałością ale również przydatnością na różne terminy siewu. Najbardziej odpowiednią fazą roślin na spoczynek zimowy jest faza BBCH 11-12 czyli moment posiadania od 1 do 2 liści. Młode siewki są bardziej odporne na niskie temperatury, gdyż odżywiają się z zapasów zgromadzonych w ziarniaku. Najbardziej krytycznym momentem jest faza BBCH 13 (3 liści).
Jest to stadium, kiedy roślina rozpoczyna odżywianie poprzez korzenie. Kupując nasiona danej odmianę należy, więc wybierać te szybko rozwijające się jesienią, aby uniknąć fazy krytycznej. Odmiany o dużym najwyższym wigorze jesiennym: ADMONT, ARCHITEKT, ASKABAN, PIRUETA, SU AVENTINUS, SU MANGOLD.
Bardzo ważnym kryterium na które należy zwrócić uwagę jest również przedplon. Przy późnych siewach po kukurydzy wybierajmy odmiany mniej wrażliwe na grzyby z rodzaju Fusarium. Przykładem takich odmian są: ADMONT, ARCHITEKT, ASKABAN, LEMMY, PATRAS, PRODUZENT, SU MANGOLD.
Opóźnione siewy mają również pewne korzyści. Należy podkreślić, że w momencie gdy stoimy przed wyborem zasiewów listopadowych pszenicy lub siewów wiosennych odmian jarych. Ten pierwszy gwarantuje nam dużo wyższy plon ze względu na dłuży okres wegetacji oraz lepsze warunki wodne w glebie.
Tomasz Szymański, Product Manager ds. zbóż konwencjonalnych