Warunki glebowe oraz warunki pogodowe mają olbrzymi wpływ na stan naszych upraw ozimych, gdyż te mogą wpłynąć na podwyższoną presję chorób, co prognozujemy w tym roku.
Oziminy jak przeżyto, żyto czy jęczmień ozimy wysiewane jesienią 2020 roku sprostać musiały różnicom temperatur między minus 20 ⁰C i plus 20 ⁰C. Po cieplejszym niż zwykle grudniu i pierwszej dekadzie stycznia nastąpiła nagła zmiana warunków pogodowych, która zaowocowała znacznym spadkiem temperatur. Lokalnie mróz sięgał nawet do -20 ⁰C. Następnie po krótkim ociepleniu mieliśmy znów do czynienia z minusowymi temperaturami, które trwały do połowy lutego. Po czym zaobserwowaliśmy wprost odwrotną sytuację i w ostatniej dekadzie lutego było wyjątkowo ciepło. Temperatury były na poziomie nawet 20 ⁰C.
W większości kraju mroźne okresy w pierwszych dwóch miesiącach 2021 poprzedzone były opadami śniegu, które zapewniły odpowiednią ochronę przed poważnymi uszkodzeniami roślin.
Należy pamiętać o dokrzewieniu późno posianych zbóż. W głównej mierze taka sytuacja miała miejsce w przypadku pszenicy ozimej. Dla tych plantacji stosujmy formy azotu szybciej przyswajalne dla roślin. W sytuacji gdy mamy plantację o odpowiednim poziomie rozkrzewień pierwszą dawką azotu regulujemy docelową liczbę źdźbeł kłosonośnych. Za optymalną przyjmuje się obsadę 600-800 kłosów/m2.
Jednak ciepła i mokra jesień oraz w gruncie rzeczy niezbyt mroźna zima doprowadziła do zwiększonej presji chorób grzybowych. Większe nasilenie można zaobserwować na plantacjach sianych terminowo, które wytworzyły większą biomasę. Istnieje bardzo duża presja mączniaka prawdziwego na wszystkich zbożach zwłaszcza tych dobrze rozkrzewionych i o zbyt dużej obsadzie roślin/m2. Warunki atmosferyczne, które mieliśmy zimą bardzo wpłynęły na presję pleśni śniegowej zbóż i traw zwłaszcza na regionach z długo zalegającą warstwą śniegu.
Nie należy zapominać również o rdzach żółtej i brunatnej. Kolejnym zagrożeniem jest septorioza liści, która miejscami zaatakowała już jesienią. Korzystną sytuacją dla jej rozwoju jest wzrost temperatury.
W kontekście wyżej wymienionych problemów związanych z chorobami roślin należy przyglądać się swoim plantacją minimum raz w tygodniu, ponieważ presja chorób w tym roku będzie duża.
W zestawieniu poniżej odmiany o najwyższym poziomie odporności na najważniejsze gospodarczo choroby:
Odmiany zbóż ozimych 2020
Gatunek |
Pszenica ozima |
Pszenżyto |
Jęczmień ozimy |
Pleśń śniegowa |
|||
Pałecznica zbóż i traw |
b.d |
b.d |
|
Mączniak prawdziwy |
|||
Rdza brunatna |
|
||
Rdza żółta |
SU Mangold, SU TARROCA, Lemmy |
|
|
Septorioza liści |
SU Mangold, ARCHITEKT |
|
|
Fuzarioza kłosów |
|
Źródło: Na podstawie obserwacji hodowlanych i danych COBORU